Trường học AI?

Giờ thì chủ đề AI đã lan tràn mặt báo. Trong khi nhiều bậc phụ huynh lo ngại về tương lai của con em mình, các nhà làm sản phẩm công nghệ và cải cách giáo dục vẫn đang miệt mài sáng tạo những ứng dụng và mô hình AI cho việc phát triển con người.

Việc ứng dụng AI thiếu kiểm soát đã trở thành một nỗi lo toàn cầu, không chỉ của riêng ai. Tuy vậy, khi mà việc học sinh, sinh viên cho tới nhân sự ở mọi tổ chức đang dùng GenAI trong cuộc sống hàng ngày không còn là chuyện lạ nữa, các nhà nghiên cứu lại tiếp tục vẽ nên bức tranh của những trường học sử dụng AI vào giảng dạy, giải quyết cho vấn đề thiếu hụt giáo viên ở tất cả các cấp trên thị trường.

Tháng 3 vừa qua, website chính thức của chính phủ Trung Quốc - gov.cn có đưa ra dự báo về việc ứng dụng AI tại trường học địa phương. Trong đó, bài báo nhắc tới việc tập đoàn AI hàng đầu Trung Quốc - iFLYTEK đã phát triển hệ thống lớp học thông minh cho phép thay đổi cuộc chơi cho những nhà giáo. Một trường trung học cơ sở ở Quý Châu, Tây Nam Trung Quốc đã ứng dụng AI và dữ liệu lớn giúp giáo viên phân tích nhanh chóng kết quả làm bài tập của học sinh và đưa ra chỉ dẫn cá nhân hóa. Sử dụng cơ sở dữ liệu khổng lồ gồm tin tức, phim ảnh, âm nhạc và văn học tiếng Anh, AI có thể đánh giá phát âm và đưa ra chỉnh sửa, giúp từng học sinh nói chính xác hơn, thích ứng với tốc độ học tập của từng em.

Ngoài việc nâng cao hiệu quả học tập trong lớp, AI còn làm phong phú thêm trải nghiệm ngoại khóa của học sinh. Tại trường Tiểu học Đại học Thanh Hoa, học sinh tham gia các hoạt động thể chất có hỗ trợ AI trong giờ nghỉ. Chỉ cần vẫy tay, các em có thể kích hoạt thiết bị thể thao thông minh để theo dõi thời gian và tần suất vận động.

Không chỉ trong giáo dục phổ thông, AI còn có ảnh hưởng lớn đến giáo dục đại học. Khi trợ lý AI của Trung Quốc mang tên DeepSeek ngày càng phổ biến, nhiều trường đại học đã công bố việc tích hợp hệ thống này vào máy chủ nội bộ. “Khi tiến hành nghiên cứu khoa học, các nhiệm vụ như thiết kế đề tài, thu thập dữ liệu lớn và tổng hợp tài liệu rất tốn thời gian,” anh Tiền Minh Huy, hiện công tác tại Đại học Nhân dân Trung Quốc chia sẻ. “Việc sử dụng DeepSeek cùng với cơ sở dữ liệu chuyên biệt có thể tăng đáng kể hiệu suất làm việc. Nó như một trợ lý nghiên cứu, thậm chí có thể giúp gợi ý hướng nghiên cứu và tìm kiếm cộng sự phù hợp.”

Cuộc cách mạng công nghệ do AI dẫn dắt đang mang lại những cơ hội lớn cho ngành giáo dục, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Trung Quốc Hoài Kim Bằng cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Tân Hoa Xã bên lề kỳ họp thường niên của Quốc hội. Ông tiết lộ rằng Trung Quốc sẽ công bố Sách Trắng về giáo dục AI vào năm 2025 nhằm trang bị cho học sinh năng lực và kỹ năng cần thiết cho thời đại số và AI.

Bắt đầu từ học kỳ mùa thu sắp tới, các trường tiểu học và trung học cơ sở tại Bắc Kinh sẽ triển khai ít nhất 8 tiết học về AI mỗi năm học nhằm ươm mầm tài năng đổi mới sáng tạo trong tương lai.

Dù AI mang lại nhiều lợi thế trong việc chuyển đổi giáo dục, nhưng cũng đặt ra lo ngại về an ninh dữ liệu, quyền riêng tư và tính trung thực trong học thuật.

“Điều quan trọng là chúng ta cần xây dựng chính sách sử dụng AI, tăng cường giám sát công nghệ và nâng cao giáo dục đạo đức cho giáo viên và học sinh,” ông Tằng Lượng, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin của Viện Khoa học Giáo dục Bắc Kinh nhấn mạnh.

Vậy các chuyên gia ở Việt Nam, chúng ta có thể làm gì?