Chơi với con bao lâu là đủ? Dành thời gian như thế nào là chất lượng?

Gần đây tôi được gặp nhiều bạn văn vở. Kỷ nguyên mạng xã hội, thông tin tràn lan, tìm những bài viết nguyên bản, với cá tính riêng và suy nghĩ độc lập mỏi mắt. Hiếm. (Thực ra riêng việc tìm được các bài viết đúng ngữ pháp và chính tả tiếng mẹ đẻ mình đã hiếm rồi.)

Quá nhiều rác rưởi, hoặc rác rưởi bọc trong những chiếc hộp đẹp, thắt nơ xinh, túi giấy vì môi trường. Nên dù rác đầy mùi tanh thối thế nào, nguyên hộp trông vẫn rất sang. Và vì bạn chỉ lướt qua nội dung trên mạng, tất cả những gì bạn thấy là vỏ bọc đẹp đẽ bên ngoài. Giống kiểu các anh đàn ông giải thích cực hợp lý khi bị chỉ trích thích gái xinh: phải thấy xinh đã rồi mới muốn nói chuyện mà tìm hiểu trí tuệ, tâm hồn. Vỏ bọc bạn không hào nhoáng, bài bạn viết không có ảnh minh hoạ hấp dẫn, ai sẽ dành thêm thời gian đọc mà tìm hiểu “tốt gỗ” của bạn?

Quay lại chuyện chơi với con. Tôi mới nghe một anh trong vai CEO của công ty nọ, anh trai trẻ có con gần 2 tuổi. Anh nói nghe rất hay, các em gái trẻ trầm trồ “anh đúng là người đàn ông của gia đình, thật hoàn hảo, nhưng anh ấy lại không thuộc về mình.” Anh CEO nói rằng với mình, không quan trọng cho con bao nhiêu thời gian, mà quan trọng là chất lượng. Nên anh hào sảng nói, mỗi tuần dành cho con 1 tiếng chất lượng là đủ. Vì nghề làm CEO, anh bận mà!

Tôi nghĩ, nuôi con như thế thì thích thật, còn nhàn hơn cả nuôi mèo. Nếu được thế mà nuôi con khoẻ mạnh, hạnh phúc thì hỡi các bạn người lớn ơi, tội gì không đẻ luôn đi?

Con mèo tôi nuôi, sáng tôi cho ăn, dọn cát, thay nước; tối tôi cho ăn, dọn cát, thay nước, chơi đùa, giải quyết các mè nheo; mỗi tuần tắm gội, tỉa móng; thi thoảng tối đến nó đòi đi dạo chơi ngoài hành lang 15 phút. Thời gian tôi nuôi mèo, những tưởng thế là nhàn hơn nuôi người.

Ấy thế mà anh CEO kia nuôi em bé, mà nhàn hơn tôi. Lại còn được ngưỡng mộ hơn tôi. Dĩ nhiên rồi! Mà vì chuyện hiển nhiên nên tôi cũng không dám nảy sinh lòng ghen tị.

Thế chơi với con bao lâu là đủ? “Chất lượng” được giải thích như thế nào?

Theo thống kê của ILO, năm 2020, cha mẹ Việt đang đi làm, dành thời gian học, chơi cùng con trung bình gần 10 tiếng. Trong đó các bố trung bình dành 7, các mẹ trung bình 12. Ai tự lập nuôi con chắc chắn hiểu, con số đó gào rú lên rằng “không đủ”, nhất là với nhóm trẻ nhỏ từ 0-8. Riêng đảm bảo các nhu cầu cơ bản ăn, ngủ, vệ sinh cá nhân của các con đã ngốn vài tiếng.

Cha mẹ trẻ đang đi làm, “chơi” mạng xã hội 2-3 tiếng/ngày . Nhưng vẫn kêu khóc ời ời: bận, mệt, không có thời gian. Nên những anh bố, chị mẹ tự tin dành được cho con 1 tiếng chất lượng/ tuần, tôi thấy dạ dày mình cứ cuộn lên từng đợt, rồi xếp chồng như món bánh ngàn lớp tôi yêu thích bán trong Miyama.

Một đứa trẻ nhỏ có rất nhiều nhu cầu. Một đứa trẻ không tự nhiên mà lớn và trở thành một người tử tế, khoẻ mạnh, tự tin và sống được, sống tốt trong xã hội. Nghĩ về những bông hoa, có những loài hoa sinh trưởng tốt ở khí hậu ôn đới sẽ trở nên cằn cỗi ở khí hậu nhiệt đới; có những loài hoa vứt đâu cũng sống và nở hoa; có những loài hoa phải cần rất nhiều lưu tâm về nước, ánh sáng và các chất dinh dưỡng phù hợp vào từng mùa. Con người cũng như vậy: có những đứa trẻ may mắn, dễ sống, dễ vươn lên; có những đứa trẻ cần sự chăm sóc đặc biệt hơn để trở nên toả sáng, hoặc trở thành rác rưởi của xã hội.

Giáo dục chưa bao giờ là một sớm một chiều. Giống như chẳng có giáo viên sáng suốt nào dám tự nhận mình có quyền năng phi thường: thay đổi cuộc đời một con người. Giáo dục nhờ vào rất nhiều sự kết hợp, thời gian - chính là thời gian.

Nghĩ xem, tại sao một đứa trẻ có 12 năm để học phổ thông, sau đó 4 năm tiếp theo để học nghề? Nghĩ xem, tại sao không thể đẩy một em bé đi làm ngay từ lúc lọt lòng?

Vì chúng ta cần thời gian.

Ai cũng cần thời gian.

1 tiếng 1 tuần. 52 tiếng 1 năm. Chẳng có đứa trẻ nào chỉ sống, học tập và trải nghiệm mà lớn khôn, tử tế với 52 tiếng 1 năm.

Nghĩ xem nếu một em bé 2 tuổi cần ăn để lớn, mỗi bữa ăn kéo dài 30 phút và ăn 4 bữa một ngày. Đó là 2 tiếng 1 ngày. Ai? Ai cho em bé 2 tiếng 1 ngày, nếu không phải là bạn?

(Ảnh: Những người bạn lớn-nhỏ đáng yêu của tôi bên nhau, không cần viện cớ)