Cái khó của nhà giáo

Tự ái đã bị chạm!

Khi 80% lớp học môn Business Inovation and Creation nói muốn giàu mà không phải làm gì và tự mãn rằng đó là ước muốn chân chính của GenZ, tôi đã bị chạm tự ái. Cái tự ái nằm ở chí hướng, tham vọng của tôi với đời, tự ái rằng mình yêu nghề giáo vì nó có thể giúp đời một cách bền vững. Nhưng ở đây, vị trí của tôi lại có phần sai trái.

Một doanh nghiệp phức tạp!

Trường học là một doanh-nghiệp-phức-tạp, nếu như bạn muốn so sánh với các mô hình kinh doanh dịch vụ thông thường.

Nhà quản lý giáo dục phải làm việc với 03 nhóm khó nhằn nhất:

-       Supplier: nhà cung cấp, ví dụ như giáo viên được coi là một dạng đối tác quan trọng của trường học – dùng thuật ngữ này thì chuẩn hơn là employee (nhân sự) của trường học. Những nhà cung cấp có sức mạnh lớn vì chất lượng của nhà cung cấp ảnh hưởng 80% tới chất lượng dịch vụ. Một trường học thiếu đi nhà cung cấp thì mất hết giá trị (absolute power).

-       End-user: người sử dụng dịch vụ hay còn gọi là học sinh

-       Buyer: người mua dịch vụ hay còn gọi là phụ huynh học sinh

Trăm sự nhờ thầy cô!

Khi làm việc với các nhà giáo ở mảng giáo dục sớm, chúng tôi đã cùng chia sẻ cái khó của nhà giáo khi cha mẹ đưa con tới gửi và nói: trăm sự nhờ thầy cô thay đổi con. Nhưng họ không biết rằng, nếu cha mẹ bất lực bởi chính đứa con của mình, thì người ngoài cũng không có nhiều quyền lực để can thiệp và “reset” như cách chúng ta vẫn làm với các thiết bị gặp trục trặc.

Trong cộng đồng giáo dục ở các phân khúc khác nhau, đặc biệt ở phân khúc tư thục và quốc tế, chúng tôi vẫn còn tồn đọng tranh cãi về việc nhà giáo có phải chịu trách nhiệm chăm sóc, phụng sự (serve) học viên hay không? Việc phụng sự có đi ngược với văn hóa “tầm sư học đạo”, “nhất tự vi sư, bán tự vi sư” của người Việt?

Nhóm thách thức nhất của kỳ mùa xuân 2025!

Quay lại lớp học hôm nay, ở nhóm thách thức nhất - Tôi đã thử khơi gợi sinh viên tìm tòi sâu hơn về giá trị của tiền bạc và sức lao động. Những tình huống giả định đã được thiết lập, ví dụ như là nếu bạn có 10 tỷ phải tiêu trong 1 tuần thì bạn sẽ tiêu vào những việc gì? Cho tới việc phân tích những người giàu mà bạn thấy hấp dẫn bởi giá trị tài sản của họ, hãy tìm hiểu xem họ đã làm như thế nào để kiếm tiền và tiêu tiền. Những nỗ lực trong 4 tuần đầu đều thất bại.

Liệu có phải self-motivation ở tuổi trưởng thành sẽ đúng như thuật ngữ tiếng Anh của nó, phải xuất phát tự thân (self)?

Nhà giáo là người khơi gợi, nhưng không thể trồng trọt từ con số 0?

Đôi khi nhà giáo cần thả trôi (go with the flow) với nỗ lực tối thiểu (minimum effort theory)?

Xét tới nhóm sinh viên, các bạn đã là người lớn, đã có đủ trách nhiệm và quyền lợi trước pháp luật. Việc vẫn có những trường hợp sinh viên các trường tư thục và quốc tế đưa ra phản hồi với thái độ “I pay you, you have to serve me!” liệu có phù hợp không?

Chúng tôi không thần thánh!

Chúng tôi không thần thánh như các phụ huynh đòi hỏi. Chúng tôi cũng nhiều khi bất lực trong việc đào tạo những mầm non trở thành những cái cây sống khỏe, sống tốt.

Phụ huynh, nếu nói về việc trồng cây, cần nhớ không phải mọi loại cây đều ra hoa và quả. Có cây chúng ta chỉ trồng để chơi lá, có cây lá ăn được, có cây cần thu hoạch lúc non,…. Liệu cách nói này có phải là cách để chúng tôi chống chế (excuse)?

Quạu cũng được! 

Hôm nay, ở một lớp, cậu học sinh ra lệnh cho tôi điểm danh cho cậu ta, vì cậu tới muộn. Tôi đã hỏi:

-       Are you asking me for a favor?

-       Yes, sorry, miss.

-       Alright, then. Could you try asking again?

-       Would you please help me with the attendance check?

Nêm nếm gia vị sao cho vừa!

Dạy học giống như nêm nếm gia vị, ai cũng bảo bạn: nêm cho vừa ăn. Nhưng vừa ăn như thế nào thì không nói.

Chăm sóc nhẹ nhàng quá thì bị chỉ trích là pamper, làm hư học sinh.

Chỉ trích nhiều quá thì bị phản ánh là làm ảnh hưởng sức khỏe tinh thần học sinh.

Không có một công thức, nên cũng không có chuyện dùng “dụng ý tốt” (good intention) để làm một lý do chính đáng.

Hỡi nước nghèo, hãy đưa ra quy tắc, và hãy biến chúng tôi thành những người biết cách tuân thủ (comply). Việc đó đỡ làm khó chúng tôi hơn nhiều.